Balkonunda Yenilebilir Bahçe Yaratma Projesi
Zamanımızı dış dünyayla en az temasla evde geçirmeye çaba gösterdiğimiz şu günlerde, bütün sebzelerimizi kendimiz yetiştiremeyecek olsak da, ufak yenilebilir bahçenizde neler ekip biçerek kendinize yetebilirsiniz bilmek istemez misiniz? Hem evinin bir parçası olan, hem de dış dünya ile iletişim kurabileceğin balkonunda bütün yetişme sürecine tanıklık edeceğin bitkilerin ile yemekler yaparken kendi başarını da görmüş olacaksın. Peki, balkonda nasıl bir bahçe oluşturabilirsin?
Balkon Bahçesine Uygun Toprak Seçimi
Bitkilerine ev sahipliği yapacağın alan bir bahçe değil, ancak saksılar olacağı için toprağı da bu ortama uygun seçmelisin. Yani hem bitkinin yetişebileceği doğal toprağa sahip olmalı hem de saksının kısıtlarına rağmen büyümesine yardımcı olacak bir toprak seçmelisin. Bunun için geliştirici toprak tercihinde bulunabilirsin.
Doğal bitki toprağının yanı sıra biraz kum ve gübre kullanabilirsin. Çünkü içinde bitkilerin yetişmesi için pek çok canlı yapıya sahip olan toprağa sadece saksının içindeki miktardan ulaşabilen bitkilerine güç vermelisin. Aynı zamanda toprak tercihinde böceklerden ve saksıyı dolduran taşlardan arındırılmış temiz bir toprak kullanmaya özen göstermelisin.
Balkonda Yenilebilir Bahçe Bakımı Nasıl Yapılır?
Belirlediğin saksı alanlarında filizlenecek veya büyüyecek olan bitkilerinin öncelikle konumlarını iyi belirlemelisin. Bunu belirlerken balkonun hangi cephesinin rüzgâr ve yağmur gibi dış etkenlerden korunabileceğini, ne kadar güneş aldığını göz önüne almalısın.
Balkonunda belirlediğin konumlara göre daha sonra saksı değiştirmeye gerek kalmayacak büyüklükte, geniş saksılar tercih etmelisin. Filizlenmekte olan veya büyümeye bıraktığın bitkilerinin sulama düzenine gelince bitkilerini sık sulamak değil, düzenli sulaman önemli. Sulama sıklığını belirlemek için de düzenini belirleyene dek saksının toprağının nemini parmağın ile her gün ölçebilirsin.
Balkonda yenilebilir bahçe oluştururken bitkilerinin böceklerden zarar görmemesi için de önlem almalısın. Bunun için toprağın içine bir diş sarımsak gömebilir veya toprağına sigara külü dökebilirsin.
Maydanoz
Maydanoz tohumlarını özellikle bahar aylarında ekmek filizlenmeleri ve verimli yetişmeleri için önemlidir. Torf bakımından zengin bir toprağa, çok da derine değil -yaklaşık 5 cm derine- gömmelisin. Tohum üzerindeki toprağın çok sıkı olmamasına dikkat et. Tohumların filizlenip yeterince gelişmiş maydanoz yaprakları verdiğinde yemeklerinde veya çiğ olarak tüketebilirsin.
Nane
Nanenin tohumunu veya fidesini kullanarak yetiştirebilirsin. Nane tohumlarını saksıdaki toprağın yaklaşık 5 cm derinine ekebilirsin. Bununla beraber elinde bulunan taze nane fidesini güneş görmeyen bir yerde bir bardak suyun içine yerleştir. Bir noktadan sonra köklerini saldığını göreceksin. Kökleri belirginleşmiş olan fideleri toprağın yaklaşık 7 cm derinine kökleri gelecek şekilde yerleştirebilirsin. Olgunlaşmış yaprakları kestikten sonra dilersen taze halde dilersen kurutup baharat olarak kullanabilirsin.
Biberiye
Aromatik bitkilerden olan biberiye, güneşten hoşlanmaz ve nemli ortamları sever. Bu nedenle günün sadece belirli saatlerinde güneş alan bir konuma yerleştirebileceğin biberiyeni özellikle yaz aylarında sıklıkla sulayabilirsin. Tohum veya suda köklerini saldıktan sonra toprağa dikebileceğin fidesini kullanabileceğin biberiyeyi özellikle et içeren yemeklerde aroma vermesi için kullanabilirsin.
Kekik
Sık kullanılan baharatlardan olan kekiğin tohumunu ekmek için toprakta 2-3 cm derinlikte çukurlar açabilirsin. Tohumları yerleştirdikten sonra üzerine sık olmayacak şekilde toprak serpebilirsin. Filizlenene dek sıkça suladığın kekiğin, Akdeniz ikliminin bitkisi olacak güneş seven bir bitkidir. Bu nedenle konumlandırmasını buna göre yapmalısın.
Fesleğen
Bahar başında, havaların yeni ısınması ile fesleğen tohumlarını toprağa ekebilirsin. Bir hafta içinde kök vermeye başlayacak olan fesleğeninin tek isteği gün ışığı ve sıcak hava olacaktır. Bu nedenle günün çoğunluğunda güneş alan bir konuma yerleştirmelisin. Filizlendikten sonra toprağın kurumasına da müsaade ederek haftada bir sulama yapmanız yeterli olacaktır.
Semizotu
Semizotu tohumlarını toprağın hemen 1 cm altına, üzerine çok hafif kapatacak şekilde gömebilirsin. Yaklaşık bir hafta sonra filizlenmeye başlayacak olan semizotunun toprağına gübre verebilirsin. Olgunlaşan semizotu yapraklarını salatalarda veya yemek olarak tüketebilirsin.
Meyve Ağaçları
Balkonda sadece baharat veya doğrudan tüketilen toprak bitkileri değil, aynı zamanda küçük meyve ağaçları da yetiştirebilirsin. Ancak gerekli büyüme alanını ve yayılacağı toprağı balkonda yeterince sağlaman mümkün olamayacağı için özellikle saksıda yetiştirmek için üretilen minyatür meyve ağaçlarını tercih etmelisin. Diğer balkon bitkilerine göre daha uzun sürede verimini görebileceğin meyve ağaçlarından limon, mandalina ve portakalı tercih edebilirsin. Aynı zamanda meyve ağaçlarının saksısını senede bir genişletmen de daha verimli meyve vermelerini sağlayacaktır.
Görsel kaynak: yemek.com, rafinera