Ehliyet alma konusu, konu hakkında yeterli bilgisi bulunmayanlar için tam bir muamma gibi görünebilir. Araç kullanmayı öğrenmek isteyenlerin en çok ehliyet alma işlemleri konusunda endişeye kapıldığını da söyleyebiliriz. Aslında ehliyet almak, oldukça kolay. Basit bir çalışma programı ve düzenli pratik ile kolayca ehliyet sahibi olabilirsiniz. Her yeni yılda güncellenebilen ehliyet alma şartları, ehliyet sınıflarına göre değişiyor. Ancak ehliyet sınavına girene kadar herkesin bilmesi ve yapması gereken bir dizi konu mevcut. Sınav öncesi bilinmesi gerekenleri ve size hazırlık sürecinde yardımcı olacak tavsiyeleri birlikte inceleyelim.

Yeni Ehliyet Düzenlemesiyle Neler Değişti: 2020 Ehliyet Bilgileri

2018 yılıyla beraber ehliyet sınıflarına düzenleme getirildi. Eski sisteme göre neler değişmiş, bir göz atalım.

B sınıfı ehliyet sahipleri artık deneyim sahibi olmadan minibüs kullanamayacak.
MOPED sürücüleri için yaş sınırı 16’ya düşürüldü.
Motosiklet grubu eskiden A1 ve A2 iken artık M, A, A1 ve A2 sınıfı ehliyete tabii.
Engelli vatandaşlara özel H sınıfı ehliyetler artık yok. Vatandaşların sağlık durumu, doğrudan ehliyetlerine yazılacak.
Otomatik vites ehliyeti, 2018 yılının yeniliklerinden. Dileyenler, direkt otomatik vites ehliyetine başvurabilir.

Ehliyet Almak için Yaş Şartları Nelerdir?

Ehliyet alabilmek için gerekli yaş sınırlamaları şu şekilde:

M, A1 ve B1 sınıfı ehliyetler istenen minimum yaş sınırı 16
A2, B, BE, C1, C1E, F ve G sınıfı ehliyetler için 18 yaşınızı doldurmuş olmanız gerekmekte
A sınıfı için istenen ehliyet yaşı 20
C, CE, D1 ve D1E ehliyeti için isteyen yaş şartı 21
D ve DE ehliyet sınıfları için istenen minimum yaş sınırı 24

Ehliyet Almak İçin İstenilen Sağlık Şartları Nelerdir?

Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne bağlı olarak her sürücünün belirli sağlık şartlarını taşıması gerekiyor. Sürücü kursuna başlarken ve ehliyet belgesi için başvuru işlemlerinde, belirli kurumlardan aldığın sağlık raporunu teslim etmen gerekir. Ehliyet yenileme işlemlerinde de güncel sağlık raporu belgesi istenir. Ehliyet alırken gereken sağlık raporunu alabileceğin kurumlar şöyle:

Sağlık Bakanlığı’na ve üniversitelere bağlı sağlık tesisleri (devlet hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri tıp fakülteleri)
Aile sağlığı merkezleri (aile hekimleri)
Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı özel hastaneler, özel tıp merkezleri ve özel muayenehaneler

Sürücü Kursu Nasıl Seçilir?

Türkiye’deki sürücü kurslarının sayısı oldukça fazla. Bu sebeple gitmeyi düşündüğün kursun başarı oranını ve önceki deneyimlerini öğrenerek işe başlamalısın.
Ehliyet sınavları, yazılı sınav ve direksiyon sınavı olarak iki bölümden oluşuyor. Bu nedenle sürücü kursu seçerken her iki alanda da araştırma yapmak önemli. Kurs döneminde sana toplamda kaç saat teori ve kaç saat pratik ders süresi ayrılacağını mutlaka öğrenmelisin.
Bu noktada en önemli ayrıntının direksiyon dersi eğitimi olduğunu söyleyebiliriz. Her kursta farklı uzunlukta ders saatleri mevcut. Sana ne kadar süre ayrılacağı konusunda mutlaka önceden anlaşmalısın. Bazı kurslarda toplamda 1 saatlik eğitimi aynı arabada 2-3 kişiye birden vererek süreyi kısalttıklarını gözden kaçırmamalısın.
Yine direksiyon derslerinde hangi araçlarla eğitim verildiğini, marka ve modellerini incelemekte fayda var. Bunların sınavlarda kullanılan araçlardan olduğuna emin olmalı ya da sürücü kursundaki araçla sınava gireceğini öğrenerek, daha sağlıklı sonuçlar elde edebilirsin.
Tüm eğitimler için her sürücü kursunda farklı fiyatlandırmalarla karşılaşabilirsin.

Ehliyet Sınavı Soruları Nasıldır?

Yeni getirilen uygulamalarla birlikte ehliyet sınavı soruları toplam 50 sorudan oluşuyor. Bunların 12 tanesi ilk yardım, 23 tanesi trafik, 9 tanesi motor ve 6 tanesi trafik adabı alanlarında oluyor. Ehliyet sınavını geçmek için en az 35 soruya doğru cevap verilmesi gerekiyor. Sınavda yanlış cevaplar doğru cevapları götürmediğinden bilmediğin soruları da cevaplayabilirsin.

Yazılı Ehliyet Sınavı Kuralları

Ehliyet sınavı öncesinde sınava gireceğin yeri öğrenmek için hali hazırda online bir platform mevcut değil. Bu bilgiyi sürücü kursları sana sınava giriş belgeni onaylarken veriyor. Bu belge olmadan sınava girmen mümkün değil. Dolayısıyla belgeyi edindiğinden emin olmalısın.
Yazılı sınava girerken nüfus kağıdın mutlaka yanında olmalıdır.
Sınav saatinden geç gidersen sınava alınmayarak başarısız sayılırsın. Rahat bir ön hazırlık için sınav başlama saatinden yarım saat önce orada olmakta fayda var.
Sınav alanına elektronik cihaz sokmana izin verilmiyor. Bu sebeple yanında cep telefonu, tablet ya da farklı dijital cihazlar götürmemeye dikkat etmelisin.

E-Sınav Sistemi

Yazılı sınavın yanı sıra artık tüm şehirlerde de yürürlülüğe giren e-sınav (elektronik sınav) uygulamasına geçildi.

E-ehliyet sınavına sadece “Özel MTSK Modülü”, yani Özel Motorlu Taşıtlar Sürücü Kursu Modülü üzerinden başvuru yapılabilir. Bu da senin adına sınav randevusu başvurunu, sürücü kursun yapacak demektir. Bu nedenle, internet üzerinden herhangi bir site aracılığı ile başvuru yapmana gerek yoktur.
Başvuru kaydın oluşturulduktan sonra senin yapman gereken e-sınav ücretini yatırma ve dekontunu sürücü kursuna teslim etmektir.
Randevu sistemine girilmek üzere son 6 ayda çekilmiş, renkli bir biyometrik fotoğrafın da istenebilir.
Başvurun, İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından incelenir ve uygunsa onaylanır. Onay verildikten sonra sana randevu sistemi üzerinden bir sınav tarihi verilir.

E-ehliyet sınavı giriş belgesi kayıtlı olduğun sürücü kursu tarafından sistemden alınarak sana teslim edilir. Sınav giriş belgen olmadan ve sınav giriş belgesindeki bilgilerin doğru olmadan sınava giremezsin.

E-sınav doğrudan bilgisayar üzerinden gerçekleştirilir. Bilgisayar ekranında, sana sorulacak olan sorulara ait 4 şıktan sana göre doğru olanını, ekrana dokunarak işaretlemen gerekir. Herhangi bir yazılı işlem yapmayacağını, tüm işlemlerin bilgisayar ile yürütüleceğini tekrar hatırlatalım.
E ehliyet sınav sonuçları, http://esinav.meb.gov.tr adresi üzerinden açıklanmaktadır. Sınav sonuçları açıklandıktan sonra siteye girebilir ve TC kimlik numaran ile sınav sonucunu öğrenebilirsin.

Direksiyon Sınavından Önce Yapılması Gerekenler;

Sürücü adaylarının direksiyon sınavına girmeden önce yerine getirmeleri gereken birtakım işler vardır. Direksiyon sınavına girmek için öncelikle bir sınav giriş belgesine ve bir de nüfus cüzdanına ihtiyacın olacak. Giriş belgesini çıkarma işini asla son güne bırakmamalısın yoksa beklenmedik bir olumsuzlukla karşılaşman durumunda sınava giremeyebilirsin. Sınav giriş belgeni çıkardıktan sonra belgenin üzerinde yer alan sınav tarihi ve saatine muhakkak dikkat etmelisin.

Sınav saatinden en az 15 dakika önce sınava gireceğin başlangıç alanında, nüfus cüzdanı ve giriş belgesi ile birlikte hazır bir şekilde beklemelisin. Sınav zamanında, başlangıç alanında hazır bir şekilde bulunmadığın takdirde sınavın iptal olur ve dört defalık sınav hakkından birini kaybetmiş olursun. Sınavın başlayacağı alana giderek ve kullanacağın aracı inceleyebilirsin.

Başlama saati geldiğinde elindeki belge ve kimliğini yetkili memura teslim etmelisin. Bu esnada araca binmeden önce yetkili memurlar tarafından sana aracın motoru ile ilgili bir takım sorular sorulabilir. Hem heyecanını yenmen hem de araç tanıma bilgini ölçmek amacı ile sorulan bu sorular, yaklaşık 5 dakikalık gibi kısa bir süreyi kapsar.

ehliyet-sınavı-sınavdan-önce-yapılması-gerekenler

Ehliyet Direksiyon Sınavında Neler Yaşanır?

Ehliyet almanın ikinci aşaması olan direksiyon sınavı, bir eğitmen ve bir gözetmen eşliğinde uygulanır ve her birey için ortalama 35 dakika süre ayrılır. Sınava girecek kişilerden ilk etapta aşağıdakileri doğru uygulaması beklenir:

Araca biner binmez koltuğu ve aynaları kendine göre ayarlayıp emniyet kemerini takması,
Ön hazırlığı tamamladıktan sonra debriyaja basıp vitesi boşa aldıktan sonra kontağı çevirerek aracı çalıştırması,
Frene basılı tutup el frenini indirmesi ve gideceği yöne doğru sinyal vermesi,
Tekrar debriyaja basarak aracı 1. vitese alıp gaza basması ve yola doğru ilerlemesi.

Bu ilk hareketin ardından gözetimciler sürücünün yapacağı farklı hareketlere odaklanıyor:

Direksiyonu, “9.15” olarak adlandırılan konumda tutması,
Önceden yerleştirilmiş iki duba arasına, dubalara çarpmadan tek manevrada park etmesi,
Yaklaşık 25 metre boyunca şerit ihlali yapmadan geri geri gitmesi,
Yolculuk sırasında ya da duruşlarda ani fren yapmaması,
Önündeki araçla takip mesafesini koruması,
Dönüşler sırasında ayna kontrolünü iyi yapması ve sinyal vermesi,
Trafik işaretlerine uyması,
Trafik ışıklarına ve geçiş üstünlüklerine dikkat etmesi.

Gözetmen sizden aracı durdurup park etmenizi istediğinde, aracı durdurduktan sonra vitesi boşa almalı ve el frenini çekmelisiniz. Sınav sırasında gözetmenin size aracın iç donanımı ve motor parçaları hakkında da sorular sorabileceğini unutmayın.

Tüm bunların ardından direksiyon sınavından da başarıyla ayrılan adaylar kurs yetkilileri tarafından hazırlanan dosyalarını yani sertifikalarını alıp emniyetten randevu almasıyla birlikte gerekli belgeleri götürerek sürücü kimliği için başvuruda bulunur. Burada adaylara kimlikleri iade edilesiye kadar geçici bir belge verilir. Bu belge ile adaylar kimliklerini alana kadar sınıfının kapsadığı araçları kullanabilirler. Daha sonra sürücü adayına gönderilen sürücü belgesi ile birlikte ehliyet alma işlemi de tamamlanmış olur.