Mar 22

Depremi Çocuklara Nasıl Anlatmalıyız?

Türkiye depreme yatkın bir coğrafyada yer almakta. Deprem ihtimalinin ne demek olduğunu ve nelere sebep olabileceğini Kahramanmaraş’ta gerçekleşen son depremde görebildik. Depremi yaşamak da depreme şahit olmak da yetişkinler kadar çocuklar için de oldukça zor bir deneyim. Peki deprem olgusunu çocuklarla nasıl konuşmalıyız?

Uzman Klinik Psikoloğumuz Anlatıyor: Travmatize Olmuş Çocuklar ile Doğru ve Sağlıklı İletişim

Basit Bir Kontrol Listesi İle Evini Nasıl Deprem İçin Güvenli Hale Getirebilirsin?

Uzman Klinik Psikoloğumuz Anlatıyor: Evde Çocuklarla Sağlıklı İletişimi Nasıl Sağlarız?

Çocuklara Deprem Nasıl Anlatılır?

1. Uygun Dil

Özellikle okul öncesi dönemdeki çocuklarda soyut düşüncedense somut düşünce gelişmiştir. Bu sebeple çocuğun deprem ile ilgili sorularına cevap verirken oldukça basit ve açıklayıcı ifadeler kullanmaya dikkat etmek gerekir. Çocuklar kendileriyle konuşulduğunda kafaları karışırsa kaygılanabilirler. Bunun için basit bir şekilde depremin yeraltındaki kayaların yıllar içinde sıkışıp bu yüzden kırıldıklarını ve bu sebeple sallantıların olduğunu söylemek yararlı olacaktır. Bunun yanı sıra deprem konusunda yalan ya da gerçeküstü açıklamalar getirmeyip bu şekilde uygun dille açıklama yapmak çocuğun kafasındaki soruların netleşmesine yardımcı olacaktır.

2. Güvenlik

Deprem konusunu bu şekilde açıkladıktan sonra çocuklara hayat üçgeni oluşturmak gibi güvenlik önlemlerini de anlatmak gerekir. Bu açıklamaları ve öğretileri yaparken çocuğu korkutmamak gerekir. Bunun için özellikle oyun oynayarak bir anlatı kurmak çocukların öğrenmesini kolaylaştırmanın yanı sıra korkmalarının da önüne geçecektir. Bu şekilde oyun yardımıyla aile afet planını da çocuklara anlatabilirsin.

3. Tepkiler

Depreme şahit olmak bir çocukta yoğun korku duyguları yaratabilir. Çocuklardaki korku duygusunun hafiflemesi için bir yetişkin olarak onlara güvenli alan yaratman gerekir. Bunu ne zaman olacağı tahmin edilemez olan deprem söz konusu olduğunda yapmak elbette ki kolay değil. Ama bu durumda dahi çocukla korkuları konuşarak, ona depremin tehlikelerine rağmen bu afete karşı elinden gelen güvenlik önlemlerini aldığını anlatarak güvence verebilirsin. Bunu yaparken yine net örnekler vererek çocuktaki güvenlik duygusunun artmasına destek olabilirsin.

4. Açıklama ve Güven Yaratma

Çocukların yoğun korku, endişe ya da kaygı duygularının hafiflemesi için onlara güven sağlaman gerektiğinden bahsettik. Güven duygusu yaratmayı olası deprem durumunun nedenleri ile ilgili basit ve net açıklamalar yaparak yapabilirsin. Bunun yanı sıra çocukların yanında felaket senaryolarını konuşmamak gerekiyor, bunun aksine olası bir deprem durumunda hangi görevlilerin yardım edebileceğini anlatmak çocuklara güven aşılayabilir. İtfaiye ya da STK’ların deprem durumunda yardım için görev alacaklarını anlatmak çocukların olası deprem senaryolarını yalnızlık ve tehlike ile bağlamalarının önüne geçebilir.

Depremzede Çocuklarla İletişim Kurarken Nelere Dikkat Edilebilir?

Depremzede çocuklarda ortak olarak bazı durumlar görülebilir. Bu durumlarla karşılaştığında nelere dikkat etmen gerektiğini bilirsen o anın şokuyla vereceğin yanlış bir tepkinin önüne geçebilirsin. Bu çocuklar ortak olarak huzursuz ve korkmuş halde olacaklardır. Uyaranlara karşı fazla hassas olma ve içine kapanma ya da tam tersi fazla konuşma isteği içinde olma görülebilir. Bunun yanı sıra bu yaşlarda deprem gibi büyük felaketleri deneyimlemek çocuklarda suçluluk duygusu da oluşturabilir. Bu haldeki çocuklarla iletişim kurarken öncelikle çocukları hiçbir şey için zorlamamak gerekir, bunun yanı sıra güven duygusunun yeniden gelişmesine destek olmak adına sorularına net ve açık cevaplar vermek gerekir. Kurulan iletişimde eşitliğe önem vermen, çocuğa üstel ve akıl verici şekilde konuşmaman gerekir.